DRU-cultuurfabriek, Ulft

De DRU, ontstaan in 1754, en Ulft zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De fabriek sloot in 1989 haar poorten. Inmiddels is de Cultuurfabriek DRU onderdeel van Het Gietelinck, een herstructureringsproject dat draait om de herbestemming van het voormalige DRU- terrein. Het krijgt een multifunctionele toekomst.

Opgave

De DRU en Ulft zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De fabriek is ontstaan in 1754 en bekend van de gietijzeren potten, pannen, badkuipen etc. Zoveel Ulftenaren hebben zelf voor de DRU gewerkt of hebben familie of vrienden die dat hebben gedaan. Toen de fabriek in 1989 voorgoed haar poorten sloot en de voormalige gemeente Gendringen zich afvroeg wat te doen met het immens grote terrein dat achterbleef, hebben de inwoners duidelijk aangegeven dat wat hun betreft de DRU-historie bewaard moet blijven voor de toekomst.

Stedenbouw

De Cultuurfabriek DRU is onderdeel van Het Gietelinck, een ambitieus herstructureringsproject dat draait om de herbestemming van het voormalige DRU- terrein in Ulft. Het veertien hectare grote industriële landschap tussen het centrum van Ulft en de rivier de Oude IJssel bevat in totaal zeven voormalige DRU-gebouwen die tot Rijksmonument zijn bestempeld. Deze monumenten worden gerestaureerd en zullen een nieuwe bestemming krijgen. Daarnaast zullen er ongeveer 280 woningen en appartementen worden gebouwd. De oever van de Oude IJssel wordt op een natuurlijke wijze ingericht en biedt ruimte aan flora en fauna. Het wordt een unieke plek voor wonen, werken en cultuur. De situering van de nieuwe functies zijn zodanig ontworpen dat het fabriekscomplex zich niet afkeert van het dorp, maar juist een verbinding en relatie zoekt met het oude dorpscentrum.

Ontwerp

Het bestaande portiercomplex omvatte oorspronkelijk zes afzonderlijke gebouwen, gebouwd volgens de functies van het gebruik. De gebouwen verschillen allen wat betreft architectuur- en bouwtechnische opvattingen, gerelateerd aan de tijd waarin ze gebouwd zijn. De gebouwdelen zijn in de loop van de tijd met elkaar verbonden, waardoor de afzonderlijke herkenbaarheid van de delen ontbrak. Een historisch en bouwtechnisch onderzoek heeft als basis gediend voor het ontwerp. Het complexe programma van eisen maakte het noodzakelijk verschillende ontwerpen te maken. Uit het onderzoek is gebleken dat elk gebouw over specifieke ruimtelijke en bouwtechnische kwaliteiten beschikt. Dit thema heeft de basis gevormd voor het ontwerp. Alle gebouwdelen zijn ontdaan van 'goed' bedoelde toevoegingen. De puurheid van de afzonderlijke ruimten is nu duidelijk zichtbaar geworden. Middels transparante elementen zijn de historische en nieuwe gebouwdelen nu met elkaar verbonden en duidelijk herkenbaar.

De toegevoegde technische installatie is industrieel verwerkt en duidelijk herkenbaar. De historische afwerkingen en bouwsporen zijn zoveel mogelijk gehandhaafd. De nieuwe toevoegingen en materialen zijn afwijkend in samenstelling en kleur. Het portierscomplex moet de industriële soberheid, ook voor de toekomst, blijven uitstralen. Hierdoor was het mogelijk het nieuwe interieur als 'frivool' element toe te voegen. We hebben geprobeerd de grote verscheidenheid tot een eenheid te laten 'versmelten'.

Multifunctionaliteit

Het project betrof de volgende onderdelen en participanten: nieuwbouw theater, voor multifunctioneel gebruik, voor circa 350 bezoekers; nieuwbouw poppodium voor circa 1000 bezoekers; een bibliotheek, kunstgalerij, raadzaal en conferentieruimte voor de gemeente; Turks Sociaal Cultureel Centrum; muziekschool; Oudheidkundig Centrum; VVV; horeca en twee R.O.C.’s en kantoren. Middels toepassing van een bijzonder brandveiligheidsysteem is het gebouw optimaal flexibel en kunnen er bij grote activiteiten meer dan 2000 mensen hun vertier vinden.

Herbestemmen

Naast het behouden van het cultuurerfgoed is ook het hergebruiken van bestaande gebouwen een vorm van duurzaamheid: geen energie aan sloop verloren laten gaan, met moderne middelen een nieuwe energiebalans realiseren, zoveel mogelijk hergebruiken. Het portierscomplex is in dit kader door de R.A.C.M. (Rijksdienst voor Archeologie Cultuurlandschap en Monument) aangewezen als voorbeeldproject voor toekomstgericht hergebruik van industriële monumenten.

Het Portierscomplex zal worden herbestemd tot cultuurcluster: Cultuurfabriek DRU. De Cultuurfabriek DRU in Ulft wordt het kloppend hart van de gemeente Oude IJsselstreek. Een bruisend bolwerk van activiteiten, creativiteit en dynamiek en een unieke ontmoetingsplaats voor cultuur op alle niveaus. Deze nieuwe voorziening moet voldoen aan de culturele behoefte van de inwoners van de gemeente, maar zal ook daarbuiten maximaal bereik moeten hebben.

Meer informatie

• In 2011 was het voormalige DRU Terrein Ulft genomineerd voor de Gulden Feniks, een prijs van het Nationaal Renovatie Platform (NRP), in de categorie Gebiedstransformatie
• Contactpersoon: Clevis-Kleinjans Architecten