Stadhuismuseum, Zierikzee

In 1997 is de gemeente Zierikzee opgeheven als gevolg van de gemeentelijke herindeling. Het oude stadhuis verloor zijn functie en kreeg vanaf die tijd uitsluitend een museale functie. Twee Zierikzeese museumcollecties, die van het oude Stadhuismuseum en die van het Maritiem Museum, zijn bij elkaar gevoegd. In het Stadhuismuseum wordt nu de geschiedenis van de stad verteld. Alleen het gebouw bekijken is al een belevenis.

Opgave

Het voormalige stadhuis is een van de honderden oude woonhuizen, bedrijfspanden en andere monumenten van de binnenstad van Zierikzee. Vanuit dit stadhuis werd de stad bestuurd. Hier zetelde niet alleen het stadsbestuur, maar ook de rechtbank en het waterschap. Op 1 januari 1997 is de gemeente Zierikzee opgeheven. Samen met vijf andere gemeenten is de gemeente Schouwen-Duiveland gevormd. De gemeentelijke fusie resulteerde in gedeeltelijke leegstand. Het stadhuismuseum was er toen al ondergebracht.

Met het bezoekersaantal van de Zierikzeese musea ging het in 1994 niet goed. Het stadhuismuseum, in het stadhuis van Zierikzee, trok 5900 bezoekers. Dit betekende een daling van 37,5 procent in vergelijking met 1993. Na het verlies van de functie als stadhuis konden er uitgebreidere museale functies worden gerealiseerd om meer bezoekers te trekken.

Aanpak

In 1997 is de gemeente Zierikzee opgeheven als gevolg van de gemeentelijke herindeling. Het oude stadhuis verloor zijn functie en kreeg vanaf die tijd uitsluitend een museale functie. In het Stadhuismuseum wordt nu de geschiedenis van de stad verteld. Alleen het gebouw bekijken is ook al een belevenis. Het Stadhuismuseum is een museum in een museum.

In 1994 werd de gehele Schutterszaal van het Stadhuismuseum ontruimd. Het hout van de torenkamers en de kap van de zaal waren door de bonte knaagkever aangetast. 

Tussen 2009 en 2012 is het Stadhuismuseum verbouwd. Twee Zierikzeese museumcollecties, die van het oude Stadhuismuseum en die van het Maritiem Museum, zijn bij elkaar gevoegd. In april 2012 is het verbouwde museum heropend. Het daardoor vrijgekomen Gravensteen is het nieuwe onderkomen geworden van de Schouwen-Duivelandse Wereldwinkel.

Ontwerp

Hoofdvorm & interieur

Het Stadhuismuseum kent aan de buitenkant geen overdreven versieringen. Rijk aan vorm is de toren. Het visitekaartje van het museum is de Vierschaar, waar de entree zich bevindt. De zalen, gangen en vertrekken van het voormalige stadhuis zijn statig en rijk versierd. De monumentale waarden van het stadhuis zijn zoveel mogelijk gespaard bij de herbestemming. In ruimten met weinig monumentale waarden zijn functies als kantoren en technische ruimten ondergebracht. De voormalige rechtbank doet dienst als trouwzaal. De oude spiltrap naar de zolder leidt naar de schutterszaal met een eiken kapconstructie. Om de verdiepingen van het Stadhuismuseum toegankelijk te maken voor mindervaliden is er een lift toegevoegd. Voor de lift is een plaats gekozen die het gebouw het minst aantast.

Isoleren/ energieverbruik

In de machinekamers van het voormalige stadhuis bevindt zich een klimaatinstallatie. Het systeem staat bekend als 'Conservation Heating'. De verwarming wordt in de winter juist lager gezet en de luchtvochtigheid laat men binnen een bepaalde marge variëren. Voor een gemengde collectie is een schommelend klimaatsysteem soms juist wenselijk. Het museum kent daarom klimaatzones, uiteenlopend van een strenge zone met weinig schommelingen tot een zone zonder enige vorm van bescherming. De meest kwetsbare voorwerpen worden in de strenge zones geplaatst. Het voordeel is dat ook collecties uit andere musea tentoongesteld kunnen worden.

Financiering

De verbouwing heeft vijf miljoen euro gekost.